Beste redactie,
Bij deze willen we graag reageren op het artikel van EenVandaag met de titel Waarom melden steeds meer kinderen zich voor een genderbehandeling? Nieuw onderzoek moet onder meer dat duidelijk maken van Leonie van Noort. In dit artikel worden verschillende beweringen gedaan die niet kloppen.
Ten eerste worden er zorgen geuit over de impact van hormoonremmers en hormoonbehandeling. Hierbij wordt het niet toedienen van hormoonremmers als de terughoudendere, voorzichtige optie gepresenteerd. Het tegendeel is waar. Hormoonremmers zijn volledig omkeerbaar, je kan er gewoon mee stoppen en dan start de ‘natuurlijke’ puberteit alsnog. Wordt het toedienen van hormoonremmers uitgesteld door wachtlijsten of terughoudende behandelaars, juist dan start die (ongewenste) puberteit meteen, vaak met onomkeerbare gevolgen. Niet hormoonremmers, maar juist het gebrek aan toegang tot hormoonremmers is zeer schadelijk voor transgender jongeren.
Diverse recente onderzoeken ontkrachten de geuite zorgen: Inmiddels is meermaals bewezen dat kinderen boven de 6 jaar oud die zichzelf identificeren als transgender dit bijna altijd op latere leeftijd nog steeds doen, dat 98% van trans personen die op jonge leeftijd met hormonen of remmers starten, daar als volwassene mee doorgaat en dat toegang tot hormoonremmers en daarna hormoonbehandeling een zeer positieve invloed heeft op het welzijn van jongeren.1
Dat je op ieder moment kan stoppen geldt natuurlijk ook voor op de wachtlijst van een genderteam staan. We lezen dat Chris Verhaak beweert dat ouders hun kinderen te snel naar genderzorg doorsturen omdat ze weten van de lange wachtlijsten. De oplossing hiervoor bij trans mensen leggen door ze eerst te ‘filteren’ bij de reguliere ggz, is bizar. De verantwoordelijkheid om de wachtlijsten en andere problemen op te lossen ligt bij de zorgaanbieder. Daarbij is het argument dat bij de reguliere ggz bredere vragen worden gesteld onzin, want tijdens de ‘diagnostische fase’ van de genderpoli’s die minstens 6 maanden duurt, hebben we ook uit eigen ervaring een volledig psychologisch onderzoek moeten doorstaan waarin absoluut alles bevraagd wordt, en waarin deze fase vaak ook nog verlengd wordt als blijkt dat er andere dingen spelen. Deze lange onnodige diagnostische fase veroorzaakt nu al veel leed, dit wordt vergroot indien daar nog een barrière voor geplaatst wordt door jongeren eerst langs de ggz te sturen.2
Dat jongeren in dit artikel het hoofdonderwerp zijn van de wetenschappelijk niet onderbouwde bezwaren van Chris Verhaak, vinden wij extra zorgelijk. Jongeren zijn een kwetsbaarste groep die tijdens de jarenlange wachtlijsten vaak kampen met depressie en zelfmoordgedachten. Het jarenlang moeten wachten terwijl je je lichaam onomkeerbaar ziet veranderen op een manier die je absoluut niet wil, draagt hier sterk aan bij. Het is dus niet overdreven om te zeggen dat de wachtlijsten levensbedreigend zijn en dat nog meer barrières opwerpen zal zorgen voor meer slachtoffers.3
Chris Verhaak beweert dat ‘het remmen van puberteitshormonen ervoor zorgt dat kinderen nauwelijks psychoseksuele ontwikkeling hebben’. Wij zien juist dat als kinderen door een puberteit moeten gaan waar ze zich slecht bij voelen en die niet bij hen past, deze ontwikkeling nog veel meer zal ontbreken. Dit wordt heel goed uitgelegd door een (anonieme) vader en een kind dat zelf aan het begin van de puberteit staat, hun reactie staat hieronder.
Tenslotte speculeert Chris Verhaak over ‘groepsdruk’ onder jongeren. Ook dit is niet gebaseerd op enig wetenschappelijk onderzoek. Het is niet meer dan logisch dat meer acceptatie van genderdiversiteit en meer zichtbaarheid van trans mensen in de maatschappij tot gevolg heeft dat meer transgender jongeren accepteren dat ze transgender zijn, en dat meer ouders bereid zijn hun kind te ondersteunen in het zoeken van transitiezorg. Dat meer mensen al jong de ruimte voelen om zichzelf te zijn is fantastisch en zou gevierd moeten worden.
Chris Verhaak van de genderpoli van het Radboudumc vraagt zich af of behandeling bij de genderpoli het beste is voor trans mensen, en ironisch genoeg doen wij dat ook al heel lang. We willen alleen twee volledig verschillende richtingen uit: Chris Verhaak wil dat mensen langs nog meer zorgposten gaan om ‘zeker te weten’ dat ze ‘echt trans’ zijn voor ze aankloppen bij genderzorg. Wij willen juist dat mensen lichamelijke zelfbeschikking hebben. Wij willen dat transitie mogelijk wordt zonder psychiatrische beoordeling en daardoor zonder wachtlijsten. Wij willen dat zelf mogen beslissen over ons lichaam. Dit is belangrijk voor iedereen, maar het allermeest voor jongeren wiens lichaam zich tegen hun wil ontwikkelt door een niet bij hen passende puberteit.
Deze perspectieven hadden wij graag vertegenwoordigd gezien in het artikel Waarom melden steeds meer kinderen zich voor een genderbehandeling?. Als er met transgender belangenorganisaties was gesproken (zoals Transvisie, Transgender Netwerk Nederland of Trans Zorg Nu) hadden zij een kritische noot kunnen plaatsen bij de onwetenschappelijke beweringen van Verhaak en hadden trans mensen kunnen laten horen hoe zij de zorg ervaren. Hierdoor zou er een completer, genuanceerder en minder eenzijdig beeld gegeven worden.
Ook hadden trans organisaties de woordkeuze kunnen benoemen. In dit artikel wordt bijvoorbeeld gesproken over ‘meisjes’ terwijl eigenlijk trans jongens/mannen bedoeld worden. Gebruik van bronnen zoals TNN’s ‘transgender in de media’4 had dit soort onjuist taalgebruik kunnen voorkomen. Nog beter is het betrekken van trans mensen in de redactie van dit soort artikelen.
Wij hopen dat jullie alsnog ruimte willen bieden aan het perspectief van trans mensen op hun eigen zorg. Als jullie contact met ons op willen nemen kan dat via het emailadres transzorgnunijmegen@gmail.com
Met vriendelijke groet,
Trans Zorg Nu Nijmegen
1 https://www.amsterdamumc.org/nl/vandaag/merendeel-van-transgender-jongeren-blijft-later-hormonen-gebruiken.htm en https://publications.aap.org/pediatrics/article/150/2/e2021056082/186992/Gender-Identity-5-Years-After-Social-Transition?autologincheck=redirected
2 https://nos.nl/artikel/2433706-transgender-jongeren-door-lange-wachttijden-overgeleverd-aan-zelfmedicatie en https://www.destentor.nl/binnenland/ellenlange-wachttijden-in-de-transzorg-dit-systeem-en-de-gevolgen-ervan-zijn-onmenselijk~af54edee/?cb=5e0b825af043fc867adca4671b4c1a9f&auth_rd=1
3 https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2789423
4 https://www.transgendernetwerk.nl/wp-content/uploads/Transgender-in-de-media-1.0.pdf